In AbRvS 16 maart 2016, ECLI:NL:RVS:2016:683 doet zich een situatie voor waarin de rechtbank volgens de Afdeling ten onrechte zelf in de zaak heeft voorzien. In deze zaak werd geprocedeerd over de weigering om de begunstigingstermijn van een eerder aan appellant opgelegde last onder dwangsom op te schorten.
Artikel 5:34, lid 1, Awb bepaalt dat het bestuursorgaan op verzoek van overtreder de last kan opheffen, de looptijd kan opschorten of de dwangsom kan verminderen ingeval van blijvende of tijdelijke gehele of gedeeltelijke onmogelijkheid voor de overtreder om aan zijn verplichtingen te voldoen. Het college weigerde in dit geval de begunstigingstermijn op te schorten, omdat appellant daarbij geen belang meer had: na een eerdere hogerberoepsprocedure over de last, was appellant immers in het ongelijk gesteld. Het daartegen door appellant gemaakte bezwaar werd door het college niet-ontvankelijk verklaard. De rechtbank oordeelde echter dat appellant nog wel degelijk belang kon hebben bij opschorting van de begunstigingstermijn om te voorkomen dat dwangsommen verbeuren. Daar laat de rechtbank het echter niet bij. Zij voorziet zelf in de zaak door het bezwaar tegen de weigering ongegrond te verklaren.
Dit is volgens de Afdeling een stap te ver. Zelf voorzien mag – naar vaste rechtspraak van de Afdeling – alleen als de rechter de overtuiging heeft dat de uitkomst van het geschil niet anders zou zijn dan wanneer het bestuursorgaan opnieuw in de zaak zou voorzien. Daarbij geldt dat als het bestuursorgaan beleidsvrijheid heeft, alsnog de vereiste belangenafweging moet worden gemaakt waarvan de uitkomst evident de rechterlijke toets kan doorstaan. Door in dit geval zelf te voorzien heeft de rechtbank naar het oordeel van de Afdeling niet onderkend dat een besluit tot opschorting van de begunstigingstermijn geen gebonden besluit is en dat nog een belangenafweging door het college had moeten plaatsvinden. Nu dat nog niet was gebeurd, heeft de rechtbank ten onrechte zelf in de zaak voorzien.
Voor meer informatie over deze uitspraak kunt u contact opnemen met Monique