Verzoekers om een tegemoetkoming in de schade – planschade – krijgen met regelmaat de passieve risicoaanvaarding tegengeworpen. Een redelijk denkend en handelend eigenaar dient er alert op te zijn dat de planologische situatie in ongunstige zin kan veranderen. Die verandering kan blijken uit concrete beleidsvoornemens die openbaar gemaakt zijn. Die voornemens hoeven geen formele status te hebben.
In de uitspraak van 10 september 2014 (nr. 201400479/1/A2) oordeelt de AbRvS over een pand waar meerdere functies waren toegelaten: mogelijkheid voor twee woningen en bovendien detailhandel op de begane grond. In het nieuwe bestemmingsplan worden die mogelijkheden aanzienlijk beperkt: slechts één woning is toegestaan. Dit overeenkomstig de feitelijke situatie. De eigenaar verzoekt om een vergoeding van de schade die hij hierdoor lijdt. Hem wordt daarop door het gemeentebestuur de aanwezigheid van een startnotitie tegengeworpen. Deze startnotitie bevat de uitgangspunten voor het nieuwe bestemmingsplan. Volgens de startnotitie ontbreekt in het oude bestemmingsplan een helder ruimtelijk beleid voor functiemenging in de binnenstad en heeft dit een grote functionele vrijheid tot gevolg. Het oude bestemmingsplan is voor een aantal functies uitermate flexibel en voor andere functies juist sterk beperkend. De achterliggende beleidskeuzes daarvoor zijn niet duidelijk te achterhalen. Hierdoor is een zekere functionele “vrijstaat” ontstaan die niet aansluit bij de hedendaagse uitgangspunten voor goede ruimtelijke ordening. In de startnotitie is vermeld dat de binnenstad in het nieuwe bestemmingsplan wordt opgedeeld in twee deelgebieden, te weten het centrumgebied en het overige gebied. In het overige gebied, waarin het perceel is gelegen, wordt individueel bestemd per perceel en de huidige functie en gericht op die huidige functie.
De AbRvS oordeelt dat gelet op de inhoud van de startnotitie verzoeker er rekening mee had moeten houden dat het op het perceel gelegen pand als een woning zou kunnen worden bestemd. Dat in de startnotitie niet is vermeld dat het hebben van meerdere bestemmingen op één perceel niet langer mogelijk is, doet aan de hiervoor weergegeven passage uit de startnotitie en de daaruit af te leiden invulling van het nieuwe bestemmingsplan niet af, aldus de Afdeling.