Van staatsraad advocaat-generaal Widdershoven kreeg de Afdeling onlangs advies over een mogelijke correctie op de relativiteitseis van artikel 8:69a Awb. Zie ECLI:NL:RVS:2015:3680 en onze Omgevingsflits 70. Widdershoven sprak daarin of er – vergelijkbaar met de correctie “Langemeijer” op het civielrechtelijke relativiteitsvereiste – er een correctie op de bestuursrechtelijke evenknie daarvan (art. 8:69a Awb) moest komen Deze week heeft de Afdeling in de desbetreffende zaak uitspraak gedaan en het advies van de staatsraad advocaat generaal opgevolgd. Zie AbRvS 16 maart 2016, ECLI:NL:RVS:2016:732.
Zoals de samenvatting op de site van de Raad van State het zegt: “Een concurrent kan met een beroep op het gelijkheids- of het vertrouwensbeginsel bereiken dat de bestuursrechter alsnog een besluit toetst aan een norm die niet zijn belangen beoogt te beschermen.”
In deze kwestie procederen concurrenten van de beoogde nieuwe Hornbach in Zwolle tegen het bestemmingsplan dat die vestiging mogelijk maakt. Maar als bijvoorbeeld Praxis, met een vestiging 5 km verderop in Zwolle, stelt dat Hornbach niet aan de eisen voor externe veiligheid kan voldoen, doet Praxis een beroep op normen die kennelijk niet beogen haar belangen te beschermen. Want het is “uitgesloten dat de bouwmarkt van Praxis wat betreft de externe veiligheid rechtstreeks gevolgen zal ondervinden van de voorziene bouwmarkt. De belangen van (…)Praxis zijn erin gelegen dat zij gevrijwaard [blijft] van een nieuwe bouwmarkt in hun verzorgingsgebied. Het beleid en de regelgeving ten aanzien van externe veiligheid strekken derhalve niet ter bescherming van de belangen van (…) Praxis.”
Dan komt verderop in de uitspraak de correctie op de relativiteitseis aan de orde. De Afdeling overweegt:
“18.2. De Afdeling zal nagaan of het beroep van Praxis op het vertrouwens- en gelijkheidsbeginsel slaagt, gelet op het oordeel dat een geslaagd beroep op het vertrouwens- en gelijkheidsbeginsel tot een correctie op de toepassing van het relativiteitsvereiste kan leiden. Praxis heeft niet aannemelijk heeft gemaakt dat bij haar concrete verwachtingen zijn gewekt dat zij zou worden beschermd door de normen waarop zij een beroep doet. Zij heeft volstaan met de stelling dat zij mag verwachten dat het bevoegd gezag in overeenstemming handelt met de geldende normen. Verwachtingen ontleend aan een algemene formele handeling, zoals een wettelijk voorschrift of een beleidsregel, kunnen niet als concrete verwachtingen worden aangemerkt. Dit zou immers leiden tot een algemene rechtszekerheidscorrectie op het relativiteitsvereiste wat blijkens de totstandkomingsgeschiedenis van artikel 8:69a van de Awb niet de bedoeling van de wetgever is geweest (Kamerstukken II, 2010/2011, 32 450, nr. 7, p. 28). Reeds daarom faalt het beroep van Praxis op het vertrouwensbeginsel. Gelet hierop behoeft niet te worden ingegaan op het betoog van Praxis in haar reactie op de conclusie dat in het kader van de correctie Langemeijer gerechtvaardigde verwachtingen niet alleen kunnen worden gewekt door het bevoegde bestuursorgaan, maar ook door andere bestuursorganen of onder het bevoegde bestuursorgaan werkzame personen.
18.3. Praxis heeft niet gesteld dat zij in vergelijkbare gevallen aan normen is gehouden die vergelijkbaar zijn met de normen waarop zij een beroep doet. Reeds daarom faalt het beroep van Praxis op het gelijkheidsbeginsel. Gelet hierop behoeft niet te worden ingegaan op het betoog van Praxis in haar reactie op de conclusie dat een appellant niet per se een vergunning behoeft te overleggen om aan zijn bewijsvoeringslast te voldoen.
18.4. Nu het beroep van Praxis op het vertrouwens- en gelijkheidsbeginsel niet slaagt, behoeft in het kader van haar beroep op deze beginselen niet te worden beoordeeld of de normen die niet ter bescherming van haar belangen strekken, zijn geschonden.”
De redactie van de Omgevingsflits is benieuwd wanneer er zaak komt waarin een appellant wel met succes een beroep doet op wat wij voortaan zullen aanduiden als de correctie Langemeijer-Widdershoven.
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Rob