Op 15 februari 2023 is de (ECLI:NL:RVS:2023:579) is de conclusie van staatsraad advocaat-generaal Wattel verschenen over de verhouding tussen het overtrederschap in de rechtspraak van de Afdeling en het strafrechtelijke (functionele) daderschap. Samengevat wordt in de conclusie het volgende overwogen.
Er zit licht tussen de wijze waarop in het bestuursrecht het begrip ‘overtreder’ en in het strafrecht het begrip ‘functioneel daderschap’ wordt uitgelegd. Verschillen zijn er zowel wat betreft de criteria voor daderschap, als (vooral) wat betreft de bewijslastverdeling. Deze verschillen zouden er volgens Wattel niet moeten zijn. Hij vindt dat de bestuursrechter zou moeten aansluiten bij de uitleg die in het strafrecht aan daderschap wordt gegeven. Dat heeft de wetgever zo heeft beoogd. De wetgever is uitgegaan van een uniform overtrederbegrip voor alle sancties, zowel herstelsancties als bestraffende sancties. Als dat tot maatschappelijk ongewenste situaties leidt (hetgeen met name bij herstelsancties denkbaar is), dan moet de bestuursrechter daarop wijzen, zodat de wetgever kan ingrijpen. Het is aan de wetgever om dat op te lossen. Wattel geeft aan dat de wetgever volgens hem een ontwerpfout heeft gemaakt door ook voor het herstelsanctierecht te willen aansluiten bij het strafrechtelijke begrip daderschap.
De conclusie is gevraagd in twee zaken. Een van die zaken gaat over een bestraffende sanctie (boete) de andere over een herstelsanctie (dwangsombesluit). Het wachten is nu op een uitspraak in deze twee zaken. Dan weten we wat de Afdeling met de conclusie doet, en dus of deze conclusie leidt tot een andere uitleg van het overtrederbegrip.
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Monique