Breaking news: geen zienswijze, toch beroep bij de bestuursrechter

16 april 2021

Belanghebbende bij een bestemmingsplan, omgevingsvergunning of natuurvergunning? Dan is het indienen van een zienswijze niet meer nodig om het recht op beroep bij de bestuursrechter veilig te stellen. Dit is kort gezegd het oordeel van de Afdeling in een uitspraak van 14 april 2021 (ECLI:NL:RVS:2021:786). In deze kwestie was door appellant geen zienswijze ingediend tegen een ontwerpbestemmingsplan, maar vervolgens werd door die appellant wel in beroep gekomen.

Deze uitspraak is – voor een deel – geen verrassing gelet op het recente arrest van het HvJ EU St. Varkens in Nood (ECLI:EU:C:2021:7) waarin is geoordeeld dat artikel 6:13 Awb (kort gezegd: geen zienswijze, dan ook geen beroep) in strijd is met het Verdrag van Aarhus dat onder meer de toegang tot de rechter regelt in besluiten over milieuaangelegenheden. Voor een deel is het wél een verrassing. Velen hadden verwacht dat enkel bij Aarhus-besluiten artikel 6:13 Awb niet meer zou kunnen worden tegengeworpen aan appellanten die geen zienswijze hadden ingediend. De Afdeling gaat echter veel verder en kiest voor een voor burgers ruimhartige uitleg, juist om ook te voorkomen dat discussie ontstaat of wel of geen sprake is van een Aarhus-besluit. Dat betekent dat in alle gevallen en dus ook bij niet Aarhus-besluiten (d.w.z. alle omgevingsrechtelijke zaken) – totdat de wetgever heeft ingegrepen – het niet indienen van een zienswijze niet kan worden tegengeworpen.

Het is goed om er op te wijzen dat dit niet alleen geldt voor nog niet aangevangen procedures, maar met onmiddellijke ingang en dus ook voor nu lopende procedures. De omgevingsrechtelijke zaken waar deze nieuwe lijn voor geldt, betreffen zaken over besluiten op grond van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht, Wet milieubeheer, Wet ruimtelijke ordening, Tracéwet, Wet geluidhinder, Wet natuurbescherming, Ontgrondingenwet, Waterwet, Wet bodembescherming, Wet luchtvaart, Mijnbouwwet, Kernenergiewet, Wet inzake de luchtverontreiniging, Wet bescherming Antarctica en andere wetten en regelingen op het gebied van het milieu en de ruimtelijke ordening.

Ten slotte is in dit verband relevant dat in artikel 6:13 Awb ook de zogenoemde onderdelentrechter wordt gelezen. Ook die wordt in afwachting van een wetswijziging niet toegepast aldus de Afdeling. Dat betekent dat ook in beroep kan worden gekomen tegen onderdelen van het besluit waartegen niet eerder een zienswijze is ingediend.

Voor meer informatie over deze uitspraak kunt u contact opnemen met Eelco